تاریخ ۱۶ آذر۱۴۰۱
قیمت دلار مجدداً به کانال ۳۶ هزار تومانی بازگشت؛ نوسانات و بی‌ثباتی بازار ارز از جمله مشکلات کلان اقتصاد ایران است. از اظهارنظرهای برخی از سیاستمداران درباره ریشه‌های این معضل که به اخلال‌گران و دست‌های پشت پرده می‌رسد، اگر بگذریم، علت‌یابی‌هایی علمی برای این پدیده وجود دارد. سیاست‌های پولی و بودجه‌ای کلان دولت، نبود ابزارهای پوشش ریسک و معضلات روابط مالی - تجاری بین‌المللی به ویژه باعث شده‌اند در شرایط تحریمی، میزان آسیب‌پذیری اقتصاد ایران از شوک‌های ارزی بسیار زیاد باشد.
بانک مرکزی تاکید بر تداوم وضعیت مطلوب در تامین منابع ارزی برای برون‌رفت از بحران بازار دارد. اقدامات بانک مرکزی طی هفته گذشته شامل سه برابر شدن سقف فروش ارز به صورت اسکناس در بازار توافقی، برای اشخاص دارای کارت بازرگانی از ۲ هزار یورو به ۶ هزار یورو و افزایش ۵۰ درصدی سقف دریافت اسکناس ارز صرافی‌ها از بازار توافقی از ۱۰۰ هزار یورو به ۱۵۰ هزار یورو بود. اگرچه این اقدامات می‌توانند موانع دسترسی تجار و صرافی‌ها به ارز را کاهش دهند، اما درمان درد بازار ارز که ریشه در انتظارات تورمی دارد، نخواهند بود.
تورم تا پایان سال به چه رقمی خواهد رسید؟
در اقتصاد دلاری ایران، نوسانات بازار ارز تورم را تشدید می‌کند؛ طبق داده های مرکز آمار، تورم آبان ماه برابر با ۲.۱ درصد به ثبت رسیده که نسبت به ماه قبل کمتر شده است. در بررسی های آماری مشاهده می شود اگر وضعیت تورم در این مقطع تا پایان سال ادامه داشته باشد و هر ماه ۲.۱ درصد بر شاخص قیمت مصرف کننده افزوده شود، در نهایت تورم نقطه ای پایان سال ۱۴۰۱ برابر با ۴۹.۵ درصد شده و تورم امسال برابر با ۴۸.۵ درصد رقم خواهد خورد؛ سناریویی که تخمین تقریباً پایینی قلمداد می شود.
اما اگر وضعیت رشد قیمت ها در این ماه را به طور میانگین هشت ماهه درنظر بگیریم معلوم می شود از ابتدای سال جاری تاکنون متوسط تورم ماهانه به طور میانگین برابر با ۴.۰۷ درصد رقم خورده است. اگر در نظر بگیریم که در ۴ ماه آینده، رشد ماهانه قیمت ها همین مقدار باشد، در نهایت تورم امسال به ۵۰.۸ درصد خواهد رسید. تخمینی که در میان حالت های محاسبه شده، بالاترین سطح به شمار می آید.
تحلیلگران ارزی موافق صعود بازارند؟
برخی تحلیلگران باور دارند زمانی که بازار نمی‌تواند با قدرت از یک سقف عبور کند، به تدریج انتظارات افزایشی شماری از معامله‌گران کاهش می‌یابد و شروع به فروش بخشی از ارزهای خریداری‌شده خود می‌کنند.
در شرایط کنونی بیشتر معامله‌گران انتظار ندارند دلار تا هفته اول دی ماه به طور محسوسی افت قیمت را تجربه کند. به دلیل شرایط تقاضای فصلی، بخشی از معامله‌گران تصور می‌کنند که در صورت اصلاح قیمت نیز، دلار به صورت قابل توجهی افت نخواهد کرد و همین موضوع موجب می‌شود که با حفظ احتیاط، فروش خاصی را صورت ندهند. به نظر می‌رسد آن‌ها هراس دارند که در صورت شکست محدوده ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومانی، دلار با موج جدیدی از تقاضا رو به رو شود و آن‌ها از این اتفاق جا بمانند. با توجه به صحبت‌ها و تفسیرهای معامله‌گران می‌توان گفت که در شرایط کنونی، احتمال اصلاح قیمت محدود دلار وجود دارد ولی معامله‌گران این سناریو را نیز در نظر دارند که در صورت شکست محدوده ۳۶ هزار و ۵۰۰ تومانی، موقعیت تازه‌ای را برای خود تعریف کنند.
منبع
اکوایران
مرکز آمار ایران
فردای اقتصاد